- BERYLLUS
- I.BERYLLUSGraece Βήρυλλος, octavô locô numeratur inter 12. fundamenta Novae Hierosolymae, quae fingula singulis gemmis constabant, Apocalyps. c. 21. v. 20. Gemma est viriditate similis smaragdo, unde eiusdem naturae cum smaragdo multis visa: sed pallidus eius viror est. Glauci nempe sunt berylli, sicut mare parum virides: at smaragdi herbaceam praeferunt viriditatem et austeram. Hinc Beryllus Salmasio gemma videtur, quam Catti oculum, Galli oeil de chat, hodie appellant; glaucam namque Beryllum omnes Veteres vocant cam, quae probatissima sit, qui color felineorum oculorum proprius. Alii vero aquas marinas appellari malunt Veterum beryllum: quamvis smaragdo etiam maris viriditem Veteres vindicent. Sed de Beryllo Solinum audiamus. c. 52. Beryllos in sexangulas formas Indi atterunt, ut hebetem coloris lenitatem angulorum repercussu excitent ad vigorem: Beryllorum genus dividitur in speciem multifariam: eximii intervirente glauci et caeruli temperamentô, quandam praeferunt puri maris gratiamr. Infra hos sunt chrysoberylli, qui languidius micantes, nube aureâ circumfunduntur. Chrysoprasos quoque ex auro et porraceo mixtam lucem trahentes, aeque beryllorum generi adiudicaverunt. Hyacinthizontas scilicet qui hyacinthos proprie referant et ipsos probant: eos vero qui crystallo similes capillamentis intercurrentibus obscurantur, hoc enim vitio illorum nomen est, scientissimi lapidum plebi dederunt. Indici Reges hoc genus gemmas in longissimos cylindros amant fingere, eosque perforatos elephantorum setis suspendunt, ac monilia habent, aut ex utroque capite inserunt aureos umbilicos, ut marcentem faciem ad nitelam incendant pinguiorem, quo per industriam metallô hinc inde addiô fulgentiorem trahant lucem. Plinius inter beryllos hyacinthizontes et eos, qui crystallo similes sunt, alia quaedam genera Solino omissa recenset, aeroides, cerinos et oleaginos, i. e. olei colore, l. 37. c. 5. At glauci optimi, ut dictum. Unde γλαυκὴν βήρυλλον Graeci. Dionys. de Indis,Α῎λλοι δ᾿ ἰχνεύουσιν, ἐπὶ προβολῇσιν ἀναύρων,Η᾿που βηρύλλου γλαυκὴν λίθον, ἠ ` ἀδαμαντα.Et de Assyria.Καὶ μὴν καὶ χρυσοῖο φέρει χαριέςτεπον ἄλλοΥ῾γρῆς βηρύλλου γλαυκὴν λίθον, ἤ πιρὶ χῶρονΦύεται έν προβολῇς ὀφιήτιδος ἔνδοθι πέτρης.Nempe invenitur apud Assyrios in cautibus, intra ophitem lapidem: at apud Indos in praeripiis torrentium, quod voces illae, προβολαὶ item ἐν προβολῇς ἀναύρων, sibi volunt, vide infra, ubi de Ophietide petra Quae vero de Indis Solinus habet, sic corrigit ex Plinio Salmasius, ut dicat, Indos beryllorum longitudine summopere delectatos, solos gemmarum esse praedicâsse, qui aurô melius carerent; atque ob id perforatos setis elephantorum religâsse: Alios vero, Europaeos nempe, seu Romani Orbis homines iudicâsse, non oportere eos perforari, quorum perfecta bonitas eorum utrinque ex auro comprehendisse et cylindros ex his facere maluisse, quam gemmas, quia summa commendatio in longitudine etc. Quia porro virides Berylli, hinc ad pocula insignienda transsatae; gemmas enim viridantes in oculandis poculis ut plurimum adhiberi consuevisse, dicemus infra, ubi de Smaragdo. Hinc Iuvenal. Sat. 5. v. 39.----- ----- et inaequales berylloVirro tenet phialas.i. e. beryllo textas, et per hoc inaequales asperitate etextuberantia gemmarum. In annulo Beryllum gestavit Porsena Rex; habuit Caesar Augustus. Diadematis Berylli radiantis, memini: Fortunatus Poeta Christian. Carm. 8. etc. Plura hac de gemma vide apud Salmas. ad Solin. p. 567. et 1105. ac seqq. uti de investitura per Beryllum suô locô. Alia notio est vocis, cum Βερονίκη quoque dicitur apud Neophystum; ibi enim beryllus idem cum succino seu electto est, quod mediô aevo his nominibus appellarum esse, retro diximus.II.BERYLLUSvide Berillus.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.